Fjöruverðlaunin, bókmenntaverðlaun kvenna (sís og trans) og trans, kynsegin og intersex fólks á Íslandi, voru afhent við hátíðlega athöfn þann 7. mars 2022.
Verðlaunin hlutu:
Í flokki fagurbókmennta: Merking eftir Fríðu Ísberg (Mál og menning)
Í flokki fræðibóka og rita almenns eðlis: Sigurður Þórarinsson, mynd af manni eftir Sigrúnu Helgadóttur (Náttúruminjasafn Íslands)
Í flokki barna- og unglingabókmennta: Reykjavík barnanna eftir Margréti Tryggvadóttur og Lindu Ólafsdóttur (Iðunn)
Þetta í sextánda sinn sem Fjöruverðlaunin eru veitt og í áttunda sinn síðan borgarstjóri Reykjavíkur, bókmenntaborgar UNESCO, gerðist verndari verðlaunanna og bauð Dagur B. Eggertsson gesti velkomna. Verðlaunahafar fengu verðlaunagripi gerða af listakonunni Koggu.
Rökstuðningur dómnefnda
Merking eftir Fríðu Ísberg
Merking eftir Fríðu Ísberg kallast skýrt á við íslenskan samtíma þó að sagan sé vísindaskáldsaga sem gerist í framtíðinni. Ólíkum persónum er fylgt eftir þar sem sögur þeirra fléttast saman í frásögn sem gefur ekkert eftir í heimspekilegri skoðun sinni á samfélagi okkar. Sagan er frumleg og stíllinn nýskapandi og notkun tungumálsins einkar úthugsuð og áhrifarík og styður við heildstæða persónusköpun verksins.
Sigurður Þórarinsson: Mynd af manni eftir Sigrúnu Helgadóttur
Sigurður Þórarinsson: Mynd af manni eftir Sigrúnu Helgadóttur fjallar um ævi og starf eins merkasta vísindamanns Íslands á 20. öld. Saga Sigurðar er samofin sögu jarðfræðirannsókna, jöklaferða og náttúruverndar á Íslandi. Höfundur fer með lesandann í heillandi ferðalag upp á jökla, í gegnum öskulög og inn í kvikuhólf í fylgd með vísindamanninum, söngvaskáldinu og náttúruverndarsinnanum Sigurði. Bókina prýðir aragrúi mynda sem glæða frásögnina lífi og dýpka skilning á efninu.
Reykjavík barnanna eftir Margréti Tryggvadóttur og Lindu Ólafsdóttur
Reykjavík barnanna eftir Margréti Tryggvadóttur og Lindu Ólafsdóttur fjallar um sögu Reykjavíkur frá því fyrir landnám til vorra daga. Bókin er ríkulega myndskreytt og er hver opna afmörkuð innsýn í sögu borgarinnar. Höfundar draga fram fjölbreyttan fróðleik og gera skil á skemmtilegan hátt í góðu jafnvægi texta og mynda. Texti Margrétar er hnitmiðaður í auðlesnum efnisgreinum og myndir Lindu eru litríkar og bæta ýmsu við. Bókin vekur löngun til að fræðast meira um höfuðborgina.
Í dómnefndum sátu:
Barna- og unglingabókmenntir:
- Anna Þorbjörg Ingólfsdóttir, lektor í íslensku
- Brynja Helgu Baldursdóttir, íslenskufræðingur
- Hildur Ýr Ísberg, íslensku- og bókmenntafræðingur
Fræðibækur og rit almenns eðlis:
- Hafdís Erla Hafsteinsdóttir, sagnfræðingur
- Sigrún Birna Björnsdóttir, framhaldsskólakennari
- Sigrún Helga Lund, tölfræðingur
Fagurbókmenntir:
- Dagný Kristjánsdóttir, bókmenntafræðingur
- Elín Björk Jóhannsdóttir, bókmenntafræðingur
- Júlía Margrét Sveinsdóttir, bókmenntafræðingur